Afgestudeerd aan de Universiteit Maastricht, vertrokken naar de Randstad en weer teruggekeerd naar het zonnige zuiden. En nu een eigen kantoor in De WERKplaats Maastricht. Net als ik volgden mijn collega’s Didier Voorjans, Erwin van de Glind en Hajko Saakjan nagenoeg eenzelfde route. Toeval of trend? De Observant (het weekblad van de Universiteit Maastricht) interviewde ons erover.
Lees hier het hele artikel:www.observantonline.nl
Enkeltje Maastricht
Afgestudeerden UM-juristen keren na een baan in het westen terug.
Ze zijn tussen de 27 en 39, studeerden alle vier rechten in Maastricht, vertrokken naar het westen van Nederland voor een baan, keerden na een aantal jaren terug en begonnen een eigen kantoor. Is er sprake van een trend? Voor die constatering is het veel te vroeg, maar opvallend is het wel. Observant interviewde de vier juristen die allemaal kantoor houden in De WERKplaats aan de Sint Annalaan en vroeg naar het waarom van hun terugkeer.
Kiezen tussen de big bad guy en de little good guy
Hajko Saakjan (27) haalde in 2013 zijn masterdiploma Nederlands recht, was 3,5 jaar advocaat bij AKD, locatie Breda, en heeft sinds januari een eigen kantoor – Saakjan Advocatuur – in Maastricht.
Saakjan, van Armeense afkomst en geboren in de voormalige Sovjet-Unie, verhuisde op zijn derde naar Nederland (Hengelo, Overijsel) en kwam vier jaar later in Maastricht terecht. “Ik was voorzitter van de faculteitsvereniging Ouranos en had veel contact met de grote (inter-)nationale kantoren, met kleinere kantoren kom je tijdens de studie en stages nauwelijks in aanraking. Die grote paaien je met golfclinics, businesscourses, zeildagen en in house dagen. Ik kreeg van een van hen – AKD – een baan aangeboden. Ik was vereerd, het was crisis en dus zei ik ja.” Hij verhuisde naar Breda en verdiepte zich verder in het bestuursrecht en verbintenissenrecht. “Het was hard werken, ook ’s avonds en in de weekenden. Daar kwam nog de driejarige beroepsopleiding voor advocaten bij. Maar ik ben niet vies van aanpakken, ik heb tijdens mijn bestuursjaar voor Ouranos fulltime doorgestudeerd.” Gaandeweg ging hij zich vragen stellen: “Is dit nou waarom ik de advocatuur in wilde? Ik stond met collega’s grote bedrijven en gemeenten bij, het ging om miljoenen. Je verdedigde eerder David dan Goliath. Het was mijn taak om met juridische spitsvondigheden de tegenpartij, meer dan eens burgers, de mond te snoeren.” Zijn mentor van de beroepsopleiding, advocaat Ilonka Kamans, zag het vuur bij hem langzaam doven. Heb je het wel naar je zin, vroeg ze. Er is meer dan alleen commerciële kantoren, hield ze hem voor. “Ze zette me aan het denken. Wil ik voor de big bad guy opkomen of voor de little good guy? Ik ben haar steeds meer als voorbeeld gaan zien: begonnen bij het Openbaar Ministerie, overgestapt naar de advocatuur en uiteindelijk een eigen kantoor opgericht waar ze ook die little good guy bijstaat.” Het was wikken en wegen, maar uiteindelijk besloot hij de zekerheid van een “aardig salaris” te verruilen voor een sprong in het diepe en een hoop vrijheid. Maar dan wel in Maastricht. “Ik wilde een goede uitvalsbasis als kleine ondernemer, en dat werd de stad waar ik al een netwerk had opgebouwd en waar ik me het meest thuis voel.” Inmiddels kloppen er mensen van allerlei pluimage aan zijn deur aan de Sint Annalaan (“sommigen hebben hun dossier in een tas van de Action gestopt, anderen hebben moeite met het Nederlands”) en is hij terug bij datgene waar zijn studie rechten allemaal om begonnen was: “Het opnemen voor de zwakkeren in de samenleving.”
“Geen marmeren vloer en geen intakegesprek dat een maandsalaris kost”
Isabelle Daemen (39) haalde in 2002 het diploma Nederlands recht, vertrok naar een klein kantoor in de Randstad, kwam in 2009 terug naar het zuiden en ging werken bij Van Dijk c.s. advocaten. In 2014 richtte ze haar eigen kantoor op: Daemen Advocatuur & Mediation.
Ze was vast van plan om niet de advocatuur in te gaan, dat was niets voor haar. Een stage tijdens haar studie bij Advocatenkantoor Boels Zanders zou die overtuiging bevestigen. Het tegendeel bleek waar. “Het leek helemaal niet op al die series die je op tv ziet. En de meeste advocaten zijn niet bezig om zichzelf te profileren. Slechts een handjevol doet er alles aan om in the picture te komen in de media. Ik vond het leuk om mensen op een praktische manier te kunnen helpen.” Ze koos na haar studie bewust voor een kantoor in het westen van het land. “Ik hoorde dat de mentaliteit daar anders was, daar was ik benieuwd naar. En ik had zin in een grotere stad.” Ze ging wonen in Den Haag en werken in het Westland bij Everts Vogelaar Spijer Advocaten. “Een klein laagdrempelig kantoor – dus geen marmeren vloeren en ook geen intakegesprek dat een maandsalaris kost – dat ervan uitgaat dat iedereen in een situatie terecht kan komen dat je een advocaat nodig hebt. Ik mocht alles doen, werd in het diepe gegooid en specialiseerde me in familie- en strafrecht.”
Ze voelde zich thuis in Den Haag, maar toen zes jaar later de kinderwens van Daemen en haar toenmalige partner (“een Hollander”) serieus werd, gingen ze kijken naar andere woonruimte. Niet in de stad, liever in een dorp. Het werd uiteindelijk het Limburgse Heuvelland dat ze allebei goed kenden door de vakanties in het zomerhuisje van zijn ouders. “Minder drukte, minder files, landelijk, goede kwaliteit van leven.” Ze startte bij Van Dijk c.s. Advocaten in Maastricht, “heel afwisselend, ben alles gaan doen, ook arbeidsrechtelijke zaken”. Maar na vijf jaar, inmiddels een dochter rijker, besloot ze voor zichzelf te beginnen. “De vrijheid is heerlijk. En doordat ik mijn kantoor in De WERKplaats aan de Sint Annalaan heb (een kantorenpand voor kleine ondernemers tegenover de rechtbank, red.), mis ik naaste collega’s niet zo. Bovendien levert dat netwerk ook cliënten op. Ik had veel eerder voor mezelf moeten beginnen.”
Het verschil tussen werken in het westen of hier? “Dat vind ik reuze meevallen. Er is eerder een verschil tussen de grote en kleinere kantoren. Misschien is de balie hier wat gemoedelijker, iedereen kent elkaar.”
“Ik vond Amsterdam-Zuid helemaal niks”
Erwin van de Glind (35) werkte tijdens zijn bachelor Nederlands recht en de masters handels- en ondernemingsrecht en strafrecht als wachtmeester bij de marechaussee (vaak op Schiphol). Zijn masters rondde hij in 2009 af.
Hij liep stage bij Boekel de Neree Advocaten op de Zuidas (“Ik moest veel uitzoeken, was een veredelde bibliothecaris en kreeg niet echt een indruk van de binnenkant van de rechtbank”) en daarna bij Boumans in Maastricht. “Ik vond Amsterdam-Zuid helemaal niks. Wat is er rechtvaardig aan dat je 300 of 400 euro per uur vraagt voor werk dat iedere advocaat moet kunnen? Als het gaat om specialistische zaken snap ik zo’n tarief. Bij Boumans leerde ik de sociale advocatuur kennen. Je kunt mensen uit de shit te helpen, je kunt een probleem niet oplossen maar wel draaglijk maken. Ik deed er voornamelijk strafzaken, want daar had ik vanuit de marechaussee veel ervaring mee. De sfeer op dat kantoor was prettig, niet strak.” Hij ging er na zijn studie werken.
Vanaf april 2016 is hij eigen baas. “Het was spannend om de zekerheid van een vaste baan op te geven.” Hij ging dan ook niet over een nacht ijs, zocht alles vooraf uit, stelde een bedrijfsplan op en klopte daarmee aan bij een bank. Zijn specialisatie is strafrecht en vreemdelingen- en asielrecht. Als wachtmeester op Schiphol kwam hij asielzoekers en uitgeprocedeerde vreemdelingen tegen: “Ik heb veel uitzettingen gedaan, heb de hele wereld gezien. Nu sta ik asielzoekers bij. Nederland is heel streng voor hen, het asiel- en vreemdelingenrecht is heel politiek gedreven. Doet er een asielzoeker wat fout, dan straalt dat meteen af op de rest.”
Zijn standplaats Maastricht – ook hij heeft een kantoor in de WERKplaats aan de Sint Annalaan – bevalt hem goed. “Enige nadeel is dat ik vaak naar Ter Apel moet. Maar ach, ik woon dicht bij de snelweg en het station.” Zijn werkweken zijn lang, daar moet hij nog iets op vinden, want hij wil graag wat meer tijd voor zijn vrouw en kinderen.
“Voor Maastrichtenaren ben ik eine van us”
Didier Voorjans (29) haalde zijn HEAO-diploma in Sittard en koos daarna voor een master recht, arbeid en gezondheid aan de UM. Hij werkte als interim professional bij Welten (standplaats Breda) voor diverse verzekeraars en banken. In 2015 begon hij parttime voor zichzelf en werd mede-eigenaar van RechtOp Juristen, standplaats Maastricht. Sinds 2017 is hij fulltime eigen baas.
“Als ik vanuit het ‘noorden’ op de snelweg naar het ‘zuiden’ reed en bij Beek de eerste contouren van Maastricht zag, dacht ik iedere keer: dit is mijn stad. Ik ben een echte Maastrichtenaar, heb een Maastrichtse ziel en daar ben ik fier op. Mijn vriendin woont in Heerlen, maar als we gaan samenwonen wordt dat hopelijk in Maastricht. Het is gemoedelijker, heeft meer flair en is minder zakelijk. Ik ben heel direct en voel me hier erg op mijn gemak. In het ‘noorden’ is het meer ieder voor zich en is het minder sociaal. Ik maak graag een praatje, dat miste ik daar. Net als mijn familie en vrienden.”
De keuze voor een eigen bedrijf ging niet zonder slag of stoot. “Er is veel concurrentie in de juridische en financiële dienstverlening. Ik ben gespecialiseerd in arbeidsrecht, huurrecht en incasso en verdiep me nu in bewindvoering. Hoe maak je het verschil? Ik vind het belangrijk dat een klant zich op zijn gemak voelt, en dat er naar hem geluisterd wordt. Ik werk ook niet van acht tot vijf, maar 24/7. De mailtjes blijven binnenkomen, klanten willen graag snel antwoord, liefst binnen 24 uur, anders gaan ze naar iemand anders.” Voorjans vermoedt dat de “gunfactor” voor hem in Maastricht groter is. “Voor Maastrichtenaren ben ik eine van us.”
De vrijheid van het ondernemerschap staat hem aan, en als er “fouten worden gemaakt, dan ben ik verantwoordelijk. Gaan dingen goed, dan pluk ik daar de vruchten van. Dat is in loondienst wel eens anders. Ik kan nu focussen op kwaliteit, ook al kost dat meer tijd.”
Tips voor studenten:
– Laat je niet alleen leiden door de golfclinics en zeilreizen van grote kantoren. Je kunt er veel leren, maar dat kan ook bij kleinere kantoren, en ook buiten de Randstad.
– Loop veel stages, desnoods onbetaald of zonder studiepunten, dan ontdek je wat bij je past. Doe wat je leuk vindt!
– Praat met mensen uit het veld. Er is een hoop schijn in deze wereld en die prik je tijdens die gesprekken wel door.
De lokroep van de Randstad
Afgelopen mei constateerde NRC Handelsblad in een artikel dat afgestudeerden massaal naar de Randstad trekken. Hierin kwam onder anderen het bestuur van de Maastrichtse studentenvereniging Circumflex aan het woord over hun toekomst. Voor zes van de zeven ligt die buiten Limburg, in de Randstad. Daar wonen en werken al meer academici, zijn meer banen en de lonen hoger, aldus een onderzoek dat NRC aanhaalt van CBS’er en bijzonder hoogleraar aan de UvA, Jan Latten. Maar in datzelfde artikel wordt de conclusie voor wat Limburg betreft meteen gerelativeerd door Frank Cörvers van ROA, het UM-onderzoeksinstituut voor onderwijs en de arbeidsmarkt. Het valt wel mee met de uittocht van academici uit Limburg, zegt hij. “Er trekken er net iets meer weg dan er binnenkomen.” Maar het kan zo omslaan: “In de Randstad is veel congestie en als het er niet meer leefbaar is, gaan er meer mensen naar de rest van het land.”
Riki Janssen – 14-jun-2017
